- Al bijna 40 jaar vrijwel gifvrije tuinplanten!
- Datum: 24-05-2014
De laatste weken is er veel discussie over een uitzending van TROS RADAR over resten van chemische bestrijdingsmiddelen die door Greenpeace zijn gevonden op verschillende tuinplanten.
Terecht krijgen wij al een tijdje vragen hierover. Vooral vraagt met zich af of men dit ook op onze tuinplanten kan verwachten. Tijd voor een stellingname, en extra uitleg over deze kwestie die nu eindelijk eens in het publieke debat wordt gevoerd.
Ik schrijf dit nieuwsbericht op persoonlijke titel als eigenaar van Den Hertog Tuinplantencentrum / Bomenzoeker.nl
Mijn opa Jan den Hertog en vooral mijn vader Hans den Hertog hebben in de jaren zeventig uit principe alle chemische middelen in de ban gedaan gedaan, en de gifkast opgeruimd en weggedaan. In die tijd werden er vele malen zwaardere middelen gebruikt dan nu. Door velen gebruikt zonder persoonlijke bescherming en in zelf te bepalen dosis. Dit stuitte mijn opa en vader heel erg tegen de borst, en ze hebben toen geheel tegen de toenmalige trend in besloten hier volledig mee te stoppen. Ik ben opgegroeid in die tijd en heb me altijd zeer goed gevoeld hierbij. Daarnaast heb ik als derde generatie dat beleid ook gevolgd en doorgezet op een kleine misstap na een jaar of 10 geleden. In die tijd was er in onze tuinwinkel erg veel vraag van de consument naar bestrijdingsmiddelen, en we hebben toen tijdelijk een korte pilot gedaan met de verkoop van biologische middelen van Bayer, aangevuld met enkele chemische zoals Admire om het pakket compleet te maken. Achteraf één van de grootste fouten die ik heb gemaakt, maar wel een heel leerzame omdat het mijn kennis en interesse over Neonicotinoïden heeft opgewekt.
Deze verkooptest is mislukt en de producten pasten niet bij ons bedrijf. De verkoop is na een relatief korte periode gestopt. De overgebleven producten zijn afgevoerd en vernietigd. We hebben altijd zonder bestrijdingsmiddelen gedaan, en dat voelt nu eenmaal veel beter. Soms is een fout nodig om weer met de feiten geconfronteerd te worden.
Vooral Admire wekte mijn interesse tijdens deze misstap, vooral omdat ik ook een tijdje hobbymatig wat bijenvolken heb gehouden. Deze bijenvolken zijn op een gegeven moment plotseling uitgestorven. Hoogst waarschijnlijk door een domme fout in de verzorging van mijzelf, maar ik ben er toch mee aan de slag gegaan en heb me wat dieper in de materie verdiept vanaf die tijd.
De leverancier van de bestrijdingsmiddelen was destijds erg trots op deze stof (Admire) omdat je met heel erg weinig werkzame stof enorme resultaten kunt boeken en er bijna alle insecten mee kunt verjagen. Later vond ik uit dat vooral de Neonicotinoïden als werkzame stof bedoelt werden, en ik kwam er in die jaren langzaam maar zeker achter dat deze stof misschien goede resultaten biedt voor consumenten die een tuin willen zonder ziektes en aantastingen, maar dat deze stof als neveneffect ook alle goede insecten (zijn er eigenlijk wel slechte??) sloopt.
Ik moet erbij opmerken dat er heel veel verschillende onderzoeken zijn gedaan die elkaar voor een deel tegenspreken. Maar een feit is dat deze stof insecten doodt en wegjaagt, daar is hij in essentie nu eenmaal voor bedoeld. En bijen zijn insecten, hoe je dat ook wendt of keert.
Ik ben dus heel trots op mijn opa en vader dat ze dit al vroeg onbewust moeten hebben ingezien, en dat we daardoor dus al heel erg lang als bedrijf vrij zijn van bestrijdingsmiddelen. Iets wat ook heel goed merkbaar is bij ons bedrijf en bij onze producten.
Onze tuinplanten hebben meer eigen weerstand, zijn gezonder en er zit hoogstwaarschijnlijk nauwelijks residu op van chemische middelen. Ik heb dat nooit laten onderzoeken, als er wel residu's op gevonden zouden worden zou dat alleen aan het slootwater dat we onder andere als sproeiwater gebruiken kunnen liggen.
Nadeel is natuurlijk dat er meer onkruidzaden in de pot of kluit zullen zitten, en dat er vaker wat geel of beschadigd blad op onze tuinplanten en bomen kan zitten. Maar dat is natuurlijk, in de buitenlucht worden tuinplanten continue belaagd door wind, zon, insecten, schimmels en wat nog meer, en ze kunnen nooit alles tegenhouden. Dat hoeft ook niet, u als consument begrijpt heus wel dat dit gewoon natuur is en dat buitenplanten waar niks aan beschadigd is geen zuivere koffie is.
Wij hebben een enorm sortiment en kweken niet alles zelf. Ik kan dus nooit garanderen dat er helemaal geen residu te vinden zal zijn op onze planten. Ik zou dit wel heel graag willen, maar ben realistisch genoeg om dat in te zien. We kopen we bewust zoveel mogelijk bij de bron (direct bij de kwekers zelf) zodat we weten waar het vandaan komt en zelf in kunnen grijpen als daar problemen zijn. Vanaf het moment dat de planten op ons bedrijf staan komt er nooit meer iets bij. Geen residu of nieuwe middelen, want we gebruiken helemaal niets en hebben geen gifkast of spuitlicentie.
Ik durf de stelling nog wel aan dat het in de boomkwekerij de laatste jaren eigenlijk wel meevalt en dat we de goede kant op gaan met de hele branche. In onze branche (sierteelt) is al heel lang een ontwikkeling gaande om het gebruik van chemische middelen terug te brengen, en de laatste 10 jaar zijn al zeker 70% van alle eerst beschikbare middelen afgeschaft en het gebruik verboden. Er worden her en der natuurlijk nog beschikbare voorraden weggewerkt, maar de controle is streng en wij merken in de natuur om ons heen echt duidelijk dat er in de regio Boskoop al fors minder middelen toegepast worden dan vroeger. Er is de laatste 40 jaar wat dat betreft heel veel ten goede veranderd. En de inzet van de branche is dat dit nog veel verder terug moet.
Ik wil wel graag wat kritiek geven op de manier van werken van Greenpeace en Tros Radar. Zij snijden een zeer goed onderwerp aan, maar leggen de schuld deels bij de (kleine) ondernemers die de producten kweken en verhandelen. Dit is naar mijn mening niet fair.
U als consument bent in feite deels hoofdschuldige door in de tuincentra en op kwekerijen alleen planten te kopen die helemaal perfect lijken. Hiermee dwingt u als klant af dat de producent hier steeds beter op in gaat spelen. Hij moet wel, want de 'lelijke' planten worden niet verkocht, alleen de 'mooie' gaan weg. Dit aspect is onvoldoende aangehaald door Greenpeace, en juist als consument is dit de sterkste macht die u heeft. Door de keuzes die u als klant maakt tijdens het uitzoeken van planten beïnvloed u heel sterk het kweekproces.
Deze kamerplantencultuur hoort niet bij tuinplanten, en het is hoog tijd dat we daar met zijn allen in de hele keten eens afscheid van nemen. Alleen de schuld bij kleine ondernemers leggen die hier nauwelijks invloed op hebben is te makkelijk.
Ook hebben Greenpeace en Tros Radar naar mijn mening te weinig aangegeven dat ook de uitvinder en licentiehouder van de Neonicotinoïden een heel grote verantwoordelijkheid heeft in deze kwestie. Deze industriële grootmacht, het bedrijf Bayer, verdiend enorme bedragen aan deze stoffen, en heeft er dus uiteraard heel erg veel belang bij dat de wereldwijde verkoop van deze aan Neonicotinoïden gerelateerde stoffen in stand blijft.
Zij ondersteunen en financieren wereldwijd universiteiten en allerlei organisaties, en veel onderzoeken zijn dus waarschijnlijk op zijn minst gekleurd door banden met dit conglomeraat. Ik zelf kan dit niet bewijzen, maar er zijn veel geruchten. Ik hoop dat ze niet waar zijn, maar op dit moment is het nu eenmaal zo dat die schijn niet helemaal weggewerkt is.
Op dit moment komen Bayer en de instanties die de toelatingen verzorgen nog teveel weg met deze verantwoordelijkheid, en ik vind dat zij veel meer als schuldige moeten worden aangemerkt. Juridisch doen ze trouwens niets fout omdat ze dure toelatingen hebben voor deze stoffen die op wereldwijd niveau zijn uitgegeven. Dit gebeurt pas na vele jaren uitgebreid en onafhankelijk onderzoek, en dat wil ik niet wegvegen met een beschuldiging, maar ook daar kunnen fouten gemaakt zijn, en het wordt tijd om die onderzoeken toch eens te herzien met alle nieuwe gegevens en geruchten van de laatste jaren.
Ik wil eindigen met een soort excuses van mij namens de hele branche. Zelf hebben we dit als klein bedrijf nooit gebruikt, maar in de branche is dit nooit goed genoeg onderkent, en ik voel me toch een echte kweker. Als kwekers zijn we allemaal vóór de natuur waar we de hele dag in werkzaam zijn, en we zullen deze natuur nooit zomaar bewust slopen. Er is dus nog veel onkunde. We zullen dit met zijn allen in de hele keten op moeten lossen, en alleen elkaar de schuld geven werkt niet.
Ik wil daarom oproepen om allemaal (ook u als consument) te stoppen met chemische middelen in zijn algemeen, en meer de natuur met rust te laten. Met alle ziektes, aantastingen en problemen die daar dan bij horen. Op de lange termijn lijkt me die weg toch veel beter.
Op persoonlijke titel:
Marc den Hertog (Huidige eigenaar)
Meer info over één van de belangrijkste gifstoffen in deze groep op Wikipedia.nl
http://nl.wikipedia.org/wiki/Imidacloprid